Patates üretimindeki düşüş ve artan talep, Rusya’yı gıda krizinin eşiğine sürüklüyor. Yıllık fiyat artışı yüzde 166’yı aşarken, hükümet ithalat ve fiyat düzenlemesine yöneldi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ülkede patates arzının ciddi şekilde azaldığını ve bu durumun rekor düzeyde fiyat artışlarına yol açtığını açıkladı.
Salı günü televizyonda yayınlanan bir toplantıda konuşan Putin, “Dün tarım da dahil olmak üzere çeşitli iş sektörlerinden temsilcilerle görüştüm. Yeterince patatesimiz olmadığı ortaya çıktı” dedi.
Putin ayrıca Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko ile görüştüğünü belirterek, “Her şeyi Rusya’ya sattık,” yanıtını aldığını ifade etti. Lukaşenko’nun basın ofisinden yapılan açıklamada ise, esprili bir dille Belarus’un “ekstra patates ektiği” duyuruldu.
Ancak durum sadece mizah konusu değil. Belarus halkı da aylardır kalitesiz patateslerden ve arz yetersizliğinden şikayet ediyor. Nisan ayında Minsk yönetimi, patates, lahana ve soğan fiyatlarının artırılmasına izin vermişti. Mayıs ayı başında ise Lukaşenko, patates kıtlığının ülke genelinde ciddi bir sorun haline geldiğini kabul etti.
ZAM REKORU: YILLIK YÜZDE 166 FİYAT ARTIŞI
Rusya’da ise patates fiyatları tarihi seviyelere ulaştı. Devlet istatistik ajansı Rosstat’a göre, perakende fiyatlar son bir yılda yüzde 92 artarken, Mayıs 2025 itibarıyla yıllık artış oranı yüzde 166,5’e ulaştı. Bu oran, istatistiklerin tutulmaya başlandığı 2002’den bu yana en yüksek seviyeye işaret ediyor.
Tarım analitik firması AB-Center’a göre, toptan fiyatlar Nisan ayında yıllık yüzde 285,5 artış gösterdi. Kilogram fiyatı KDV hariç 11,4 rubleden 42,4 rubleye yükseldi. Bu artışla Rusya, toptan patates fiyatlarında dünyanın en pahalı pazarı konumuna geldi. Küresel ortalama ise 1 kg için yaklaşık 17 euro cent (15,5 ruble) seviyesinde.
DON, KURAKLIK VE YETERSİZ REKOLTE KRİZİ
Uzmanlar, fiyat artışının temel nedenleri arasında 2024’te yaşanan mevsim dışı donlar, uzun süreli kuraklık ve düşük rekolteyi gösteriyor.
Geçen yıl 8,5 milyon ton patates üreten Rusya, bu yıl 1,2 milyon tonluk düşüşle 7,3 milyon tona geriledi. Tarım Bakanı Oksana Lut’a göre ülkenin yıllık patates ihtiyacı yaklaşık 8 milyon ton seviyesinde.
Krizin derinleşmesi üzerine hükümet, Ocak ayından itibaren “dost ülkelerden” gümrüksüz patates ithalatına izin verdi. Ancak bu adım da fiyatları dengelemeye yetmedi.
MİLYONLARCA AİLENİN BÜTÇESİNE ZARAR VERİYOR
Rusya Devlet Duması Başkan Yardımcısı Boris Çernişov, Ekonomik Kalkınma Bakanı Maksim Reşetnikov’a yazdığı mektupta, patates fiyatlarına geçici devlet müdahalesi çağrısında bulundu. Çernişov, “Patates bazen ikinci ekmek olarak adlandırılır. Bu üründe yaşanan dalgalanma milyonlarca ailenin bütçesine zarar veriyor,” ifadelerini kullandı.
Bazı yerel yönetimler de kendi önlemlerini almaya başladı. Kaliningrad Bölge Valisi Alexei Besprozvannykh, yerel fiyatların artması ve kıtlık belirtileri görülmesi üzerine bölgeden patates ihracatını yasakladığını duyurdu.
Okumaya devam et...
