Haberler

Bilim insanları, patlayan bir su borusu nedeniyle NASA'nın Güneş Dinamikleri Gözlemevi (SDO) ve IRIS uzay aracı tarafından toplanan verilerin çoğunu bir süre işleyemeyecek. NASA'nın SDO Ortak Bilim Operasyon Merkezi'ne (JSOC) ev sahipliği yapan bir sunucu odasında 10 santimetrelik bir soğutma suyu hattı olan boru patladı. JSOC ekip üyeleri yaptıkları açıklamada, “Bu durum binada büyük bir su baskınına ve Helioseismic and Magnetic Imager (HMI) ve Atmospheric Imaging Array (AIA) cihazları ile IRIS uzay aracından gelen verileri işleyen ve dağıtan makinelerin bulunduğu laboratuvarda büyük çaplı hasara yol açtı." dedi. Ayrıca ekip, “Bu noktada, hasarı değerlendirmenin, ekipmanı onarmanın ve kurtarmayı tamamlamanın ne kadar süreceği belli...

Çinli ve ABD'li bilim insanlarının çalışması, boynuzlu dinozorların evrim sürecinde büyüyüp güçlenirken zeka, işitme ve koku alma yetilerinde düşüş yaşadığını ortaya koydu. Araştırma, ceratopsianların hayatta kalma stratejilerindeki değişimlere ışık tutuyor. Çinli ve ABD'li bilim insanları arasında yapılan ortak bir çalışma, boynuzlu dinozorların 100 milyon yıl içinde daha büyük boyutlara evrilirken zeka, işitme ve koku alma duyularında bir düşüş yaşadıklarını ortaya koydu. Geçtiğimiz günlerde Paleobiology dergisinde yayınlanan araştırma, Wuhan'daki Çin Yerbilimleri Üniversitesi'ne (CUG) bağlı bilim insanları tarafından yürütüldü. Boynuzlu dinozorlar veya ceratopsianlar, Jura ve Kretase dönemlerinde yaşamış bir grup otçul dinozordur...

Bilim insanları, Mars'ta uzaylı yaşamın izlerini ararken önemli bir keşfe imza attı. Kızıl Gezegen’in kuzey yarımküresinde yer alan Acidalia Planitia bölgesinin yer altındaki koşullar, mikrobiyal yaşam için uygun ortamlar sunduğu tespit edildi. Bu bölge, aşırı sıcaklık, yüksek tuzluluk ve düşük oksijen seviyelerine rağmen yaşam barındırabilecek potansiyele sahip. Mars'ta uzaylı yaşamının izlerini keşfetme arayışında önemli bir adım atıldı. Bilim insanları, Kızıl Gezegen'in kuzey yarımküresindeki Acidalia Planitia bölgesinde, canlı organizmalar için yaşam koşullarına uygun 2 bin 900 kilometre genişliğinde bir ova keşfetti. Bu bölge, özellikle bakteriyel yaşam için gerekli su, ısı ve enerjiye sahip olmasıyla dikkat çekiyor. Bilim...

Geliştirilen yeni teknoloji Derin Beyin Stimülasyonu felçli hastalar için büyük bir umut kaynağı oldu. Yeni teknoloji omurilik yaralanması nedeniyle hareket kabiliyeti kısıtlanan hastaların yeniden yürümelerini sağladı. Bilim insanları, bu tedaviyi felç tedavisinde bir dönüm noktası olarak değerlendiriyor. Geliştirilen yeni teknoloji sayesinde beyne uygulanan elektriksel uyarılar, kısmi felç nedeniyle hareket kabiliyeti kaybolan hastaların yeniden yürüyebilme yetisini geri kazandırdı. Derin beyin stimülasyonu teknolojisi tekerlekli sandalye kullanan felçli hastalar için büyük bir umut kaynağı oldu. *stimülasyon: Herhangi bir uyarana karşı organizmaların verdiği tepki yani uyarılma Beyne yerleştirilen elektrotlar aracılığıyla...

Çin'in Ay’ın uzak yüzünden aldığı örnekler, 2,8 milyar yıl önce gezegende volkanik patlamaların yaşandığını ortaya koydu. Analizler, bu bölgede lavların element bakımından farklı olduğunu ve Ay’ın iki yüzü arasındaki sırların çözülmesine katkı sağlayabileceğini gösteriyor. Ay’ın uzak yüzünden alınan lav örneklerinin ilk analizi, burada 2,8 milyar yıl önce volkanik patlamaların yaşandığını ortaya koydu. Ay, Dünya ile kütleçekim kilidi altında olduğu için hep aynı yüzü gezegenimize dönük duruyor. Bu nedenle Ay’ın uzak yüzü, yakın yüzüne kıyasla çok daha az keşfedildi. Şimdiye kadar yalnızca Çin’e ait iki iniş aracı Ay’ın Güney kutbuna inmeyi başardı. Science dergisinde yayımlanan bir çalışmada, Chang'e 6 iniş aracının Ay’dan getirdiği...

Yapılan yeni bir araştırma, demans riskini en çok artıran üç yaşam tarzı faktörünü ortaya koydu. Araştırmaya göre yatağa girdiğiniz saatten ne kadar alkol tükettiğinize kadar her şeyin hafızayı bozan bozuklukla bağlantılı olduğu ortaya çıktı. Kaliforniya merkezli RAND Corporation'ın 20 binden fazla yaşlı yetişkin üzerinde yaptığı araştırma, 60 yaş üstü hareketsiz bireyler ile obez kişilerin demansa yakalanma olasılığının daha yüksek olduğunu gösterdi. Bulgulara göre düzenli egzersiz, sağlıklı kan akışını destekleyerek beyin sağlığını koruyor. Araştırma, hobisi olmayan kişilerin demans riskinin arttığını ortaya koydu. Satranç, bahçecilik veya kelime oyunları gibi aktiviteler, beyni aktif tutarak bilişsel gerilemeyi yavaşlatabiliyor...

Venüs’ün atmosferine dair yapılan analiz, gezegenin iç yapısının kuru olduğunu ve sıvı su okyanuslarına hiçbir zaman sahip olmadığını ortaya koydu. Bu bulgu, Venüs’ün Dünya benzeri bir yaşam barındırma ihtimalinin ortadan kalkmasına neden oldu. Araştırma, NASA’nın Venüs’e göndereceği DaVinci göreviyle daha da netlik kazanabilir. Bazı bilim insanları uzun süredir Venüs’ün bir zamanlar daha yaşanabilir olduğunu, daha serin sıcaklıklara ve sıvı su okyanuslarına ev sahipliği yaptığını düşünüyordu. Ancak şimdi araştırmacılar, Venüs’ün bildiğimiz anlamda hayatı barındırmış olabileceği fikrini ortadan kaldırdı. Bilim insanları, gezegenin atmosferine dair yaptıkları bir analiz sonucunda Venüs’ün iç yapısının kuru olduğunu ve bu nedenle...

ABD'de Başkan seçilen Donald Trump yönetiminin, astronotları yaklaşık 50 yıl sonra Ay'a götürmeyi amaçlayan Artemis programını iptal edebileceği öne sürüldü. NASA'nın Uzay Fırlatma Sistemi'nde (SLS) yer alan projedeki gecikmeler, maliyetler ve Çin'in Ay hedeflerinin yarattığı rekabetin endişelere yol açtığı kaydedildi. Öte yandan Trump'ın Ay'dan önce Mars'a astronot gönderme isteği, SpaceX'in sahibi Elon Musk ile benzer düşünceleri paylaştığı şeklinde yorumlandı. ABD Başkanı Donald Trump'ın son seçim zaferinden bu yana, NASA'nın dev Ay roketi Uzay Fırlatma Sistemi'nin (SLS) tehdit altında olabileceğine dair söylentiler ortaya çıktı. Roket, ABD uzay ajansının 1972'den bu yana ilk kez insanları Ay'a geri götürmeyi amaçlayan Artemis...

Hawaii Üniversitesi’nden araştırmacılar, dünyanın en büyük güneş teleskobunu ve yapay zekayı kullanarak Güneş’i daha iyi anlamak için çığır açan bir proje yürütüyor. Geliştirilen derin öğrenme modelleri, Güneş fırtınalarını hızla analiz ederek uydu iletişimi ve enerji ağlarına yönelik riskleri önceden tahmin etmeyi hedefliyor. Hawai Üniversitesi Astronomi Enstitüsü (IfA) astronomları ve bilgisayar bilimcileri, Güneş’i anlamamızı kökten değiştirebilecek bir araştırma yürütüyor. "SPIn4D" projesi kapsamında ekip, Maui’de Haleakala zirvesinde bulunan dünyanın en büyük yer tabanlı Güneş Teleskobu'ndan toplanan verileri analiz etmek için ileri düzey yapay zeka teknikleriyle güneş astronomisini birleştiriyor. Proje, teleskobun ürettiği...

NASA'nın Ay Keşif Yörünge Aracı'ndan elde edilen verileri kullanan bilim insanları, Ay yüzeyinin altında geniş mağaralar olduğuna dair kanıtlar buldu. Bu tür mağaraların gelecekte Ay'a yapılacak görevlerde astronotlara doğal bir barınak olabileceği düşünülüyor. Bilim insanları, NASA'nın LRO'sunun verilerini kullanarak Ay yüzeyinin altında mağaralar olduğuna dair kanıtlar buldu. Ekip, 2010 yılında LRO'nun Mini-RF (Miniature Radio-Frequency) cihazı tarafından toplanan radar verilerini yeniden analiz etti. Analizler, bir çukurun tabanından itibaren 60 metre fazla uzanan bir mağaraya işaret etti. Bu çukur, Ay’ın Mare Tranquillitatis bölgesinde, insanların Ay’a ilk ayak bastığı noktadan 370 kilometre kuzeydoğuda bulunuyor. Mağaranın tam...

Geliştiricilerin uygulamaya büyük bir güncelleme getireceğini duyurmasının ardından WhatsApp, 31 Aralık'tan sonra milyonlarca eski yazılıma sahip telefonda çalışmayı durduracak. Bazı kullanıcılar şimdiden WhatsApp’tan uyarı mesajı almaya başladıklarını bildirdi. WhatsApp'ın 1 Ocak'tan itibaren çalışmayacağı cep telefonları haberimizin ayrıntısında... Popüler mesajlaşma uygulaması WhatsApp, 2025 itibariyle çok sayıda telefon için desteğini sonlandıracakApple ve Samsung gibi üreticilerin eski telefon modellerine sahip olan kişiler, mesajlaşma uygulamasını kullanmaya devam etmek istiyorlarsa 1 Ocak'tan itibaren telefonlarını güncellemek zorunda kalacaklar.Bu karardan etkilenecek olanlar, WhatsApp çalışmayı durdurmadan önce bir uyarı...

Kış ayları bizler için battaniyeler, sıcacık içecekler ve ısıtıcılarla donatılmış bir mevsim olabilir. Ancak vahşi doğadaki hayvanlar için işler bu kadar basit değil. Doğanın sessiz sakinleri, kışın zorlu koşullarını atlatmak için inanılmaz taktikler geliştiriyor. Bilim insanlarını bile hayvanların dahiyane hayatta kalma taktikleriyle adeta şaşkına dönüyor. İşte soğuklara karşı mücadele eden hayvanların şaşırtıcı ve yaratıcı stratejileri. Kışın sert koşullarında hayatta kalmak, hayvanların evrimsel zekasını gözler önüne seriyor. Bu yaratıcı stratejiler, doğanın ne kadar uyumlu ve dayanıklı olduğunu bir kez daha kanıtlıyor. Bilim insanları da bu yöntemlerden öğreneceğimiz çok şeyin olduğunu belirtiyor. Kurt örümcekleri gibi birçok...

Bir simülasyonda yaşayıp yaşamadığımız sorusu yıllardır merak konusu. Bazı bilim insanları, doğumda hepimizin gelişmiş bir yapay zeka dünyasındaki karakterler olmayı seçtiğimizi iddia ediyor. Buna göre, artık hiç kimsenin uyanık olmaması ve yapay zekanın kontrol ettiği simüle edilmiş bir gerçekliğin içinde sıkışıp kalmış olmamız mümkün olabilir. "Simülasyon teorisi" olarak adlandırılan teori, Elon Musk da dahil olmak önemli isimler arasında da popüler. Bilim insanları, simüle edilmiş bir gerçeklik için üç ana teori ortaya atıyor. İşte o teoriler ve sanal gerçeklik iddiaları... Gişe rekorları kıran film "Matrix"te, insanlar yapay zeka tarafından köleleştiriliyor. Bu, doğrudan bilimkurgu romanlarından fırlamış gibi görünse de bir fizik...

Zihninizin yaşını hiç merak ettiniz mi? Fiziksel yaşınızın aksine, beyninizin yaşı bazen daha genç ya da daha olgun olabilir. 3 soruluk bu kısa ve eğlenceli testle, zihin yaşınızı öğrenebilir ve kendinizle ilgili şaşırtıcı bilgiler keşfedebilirsiniz. Peki, kendinizi ne kadar genç hissediyorsunuz? Beyin yaşınız ne kadar genç? İşte bu soruların yanıtını bulmak için sosyal medya gündeminden düşmeyen beyin yaşı testi. Sadece üç basit soruya cevap vererek zihninizin yaşı hakkında fikir sahibi olabilir, beyninizin genç mi, olgun mu yoksa bilgelik seviyesinde mi olduğunu öğrenebilirsiniz. İşte 3 soruluk beyin yaşı testi. Zihinsel yaş, beyninizin düşünme hızı, odaklanma kapasitesi ve bilgiyi işleme becerilerine dayalı bir ölçüm olarak...

Yeni Zelandalı bilim insanları, dünyanın en nadir görülen balinası olarak kabul edilen ve şimdiye kadar sadece yedi örneği belgelenmiş olan bir türü incelemeye başladı. Bir hafta sürecek inceleme balinanın davranışları, beslenme şekli ve hatta temel anatomisi hakkındaki boşlukların doldurulmasına yardımcı olacak. Bu yılın başlarında Yeni Zelanda'nın Güney Adası'nda kıyıya vuran ölü kürek dişli balina, daha önce hiç canlı olarak görülmemiş bir derin deniz memelisini inceleme şansı sundu. Beş metre uzunluğundaki balina, temmuz ayında sahilden çıkarıldı ve o zamandan beri özel bir dondurucuda bekletiliyor. Balina uzmanı Anton van Helden, bilim insanlarının ilk kez gagalı balinalar ailesine ait tam bir kürek dişli örneği...

Google Haritalar, sürücülere hız radarlarının yerini gösteren uygulamasına son verdi. Artık uygulamada bunun yerine "Polis" seçeneği bulunuyor. Kullanıcılar sadece radar bölgelerini değil tüm polis noktalarını paylaşabilecek. Google geçtiğimiz aylarda Haritalar uygulamasına eklediği radar görebilme özelliğini sona erdirdi. Google Haritalar, kullanıcıların yolda olan inşaat, kaza, şerit kapatma gibi durumları diğer sürücülerle paylaşabilmelerine imkan tanıyor. Daha önce bu özellik kapsamında sunulan "Hız Tuzağı" bildirimi artık kullanılmıyor. Google son güncellemeyle birlikte bu seçeneği "Polis" olarak değiştirdi. Yani artık sadece hız radarları değil kullanıcılar tüm polis birimlerinin olduğu bölgeleri paylaşabilecek. Polis...

Akıllı telefonların en önemli problemi olan şarj sorununa yıllardır çözüm aranıyor. ODTÜ'lü araştırmacıların,geliştirdiği mikroelektromekanik sistemli (MEMS) nöristör aygıtı bu soruna çare olabilir. Projede araştırmacılar, cep telefonlarının şarj süresini bir yıla çıkarmayı hedefliyor. ODTÜ Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Barış Bayram ve aynı bölümde araştırma görevlisi olan Berre Vize, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu ve TÜBİTAK tarafından da desteklenen üniversitenin ULTRAMEMS Araştırma Laboratuvarı'nda geliştirdikleri "MEMS Nöristör" isimli projelerine ilişkin bilgi verdi. Bayram, 4 yılda geliştirdikleri, elektronik cihazların insan beynine benzer şekilde bilgi işleyebilmesini...

Uzaylılarla ilk iletişim anı, bilimkurgu eserlerine sayısız kez konu oldu. Ancak olası bir etkileşim anında tam olarak ne olacağı ve hangi adımların izleneceği konusunda birçok soru işareti var. Eski NASA uzmanı Sylvester Kaczmarek ise adım adım uzaylılardan gelecek olası bir sinyal sonrası insanların ve hükümetlerin izleyeceği tahmini süreci anlattı. Bilim kurgu eserlerinde sıkça karşılaşılan bir senaryo olsa da, dünya dışı varlıklardan gelen bir sinyalin doğruluğunun teyit edilmesi, karmaşık bir süreç gerektiriyor. Uzaylılarla ilk temas, yakın gelecekte gerçek olabilir, ancak bu keşif nasıl duyurulacak ve hangi adımlar atılacak? NASA eski uzmanı Sylvester Kaczmarek'e göre, dünya dışı bir sinyal alındığında ilk aşamada büyük yer...

Erkeğin kalbine giden yol midesinden geçer sözünü birçoğumuz duymuştur. Ancak görünüşe göre bu söz sanıldığı kadar doğru değil. Bilim insanları testosteron hormonunun günlük dalgalanmalarının erkeklerin sosyal davranışları üzerindeki etkilerini inceleyen yeni bir çalışmaya imza attı. İşte ortaya çıkan sonuç. Kaliforniya Üniversitesi Santa Barbara'daki bir araştırma ekibi, testosteron hormonunun günlük dalgalanmalarının erkeklerin sosyal davranışları üzerindeki etkilerini inceleyen yeni bir çalışmaya imza attı Araştırma 41 erkeğin üzerinde yapıldı erkek üzerinde yapılan araştırma, 31 günlük bir gözlem sürecini kapsadı ve bu süre boyunca hem testosteron seviyeleri hem de sosyal etkileşimler hakkında veri toplandı.Araştırmanın...

Erzurum Atatürk Üniversitesi'nde Karadeniz alabalığının mutantı üretildi. 2020 yılında Nobel Kimya Ödülü verilen "DNA üzerinde ekleme, çıkarma yapmalarına ya da DNA dizilimini değiştirmelerine olanak tanıyan özgün bir teknoloji" olarak bilinen CRISPR/Cas9 tekniğiyle üretilen mutant balıklar, normal balıklara göre daha hızlı büyüyüp gelişiyor. Önemli bir gen kaynağı olmasının yanı sıra 26 kilograma kadar büyüme özelliği bulunan Karadeniz alabalığının kısa sürede büyüyüp pazara sunulur hale getirilmesi amacıyla Prof. Dr. Abdulkadir Bayır liderliğinde TÜBİTAK destekli çalışma başlatıldı. Karadeniz'den getirilen alabalık yumurtaları laboratuvar ortamında mikroenjeksiyona tabi tutuldu. 2020 yılında Nobel Kimya Ödülü verilen CRISPR/Cas9...