Geçiş Sürecinde Nasıl Önde Kalmalı?
2G ve 3G ağlar, dünya genelinde sonlanmaya emin adımlarla ilerliyor. Bazı ülkelerde daha hızlı ilerleyen bu süreç, dünya çapında birçok kuruluş ve işletmeyi etkileyecek. Yeni 4G LTE ağlarını devreye alan ağ operatörleri ise, 2G ve 3G’nin sonuna dair önümüze bir takım tarihler getirmeye başladı. Ticari ve endüstriyel uygulamalarda 5G’nin yaygın biçimde kullanılmaya başlaması 5 ila 10 yıl alacağından, 2G/3G destekli ağlarımızı 5G çağında da desteklenmeye devam edeceğini bildiğimiz 4G LTE'ye nasıl geçireceğimizi düşünmenin şimdi tam zamanı.
Mobil operatörler odaklarını eski tip ağlardan uzaklaştırırken, 2G/3G kullanıcıları ise 4G’ye geçişi geciktirmeye devam ediyor. Ancak çoğu kablosuz donanım üreticisi yaklaşan sürecin farkında olduğundan, 2G/3G destekli modellerini üretimden kaldırıyor veya bu modellerde stoklu çalışmak istemiyor. Oysaki 2G ve 3G’nin kaldırılması, IoT uygulamalarında en sık tercih edilen teknolojiler olduğundan, birçok işletme için kayda değer bir geçiş sürecini gündeme getiriyor.
2G/3G ağlarını terk ediş her bölge, ağ veya operatör için aynı koşullara sahip, öngörülebilir bir süreç olmayacağından, birtakım zorlukları da beraberinde getirecek. Örneğin, 2G ağ bağlantısının Avrupa’da 3G’den de uzun ömürlü olması bekleniyor. Halbuki halihazırda ABD, Kanada ve Avustralya’da 2G desteğini sonlandırmış operatörler bulunuyor. Öte yandan 4G’nin hızla yayılması ve 5G’nin bazı ülkelerde kullanılmaya başlanmış olması, operatörlerin dikkatini çoktandır GSM ve UMTS’den, yeni teknolojiler için kullanılabilir frekanslar açmaya yöneltiyor.
4G, 2018'de Liderliği Ele Geçirdi, 2019'da Dünya Çapında Bağlantıların Yarısını Aşacak
Şekil 1: GSM bağlantılarının yüzde dağılımının yıllar içinde değişimi
Dünyada 2G ve 3G Kapanma Tarihleri
Aşağıda, dünyanın çeşitli bölgelerinde faaliyet gösteren kilit birtakım mobil operatörlerin öngörülen 2G/3G kapanış tarihleri bulunuyor. Bu tarihlerden sonra hizmet garantisi bulunmadığına dikkat etmek gerekiyor.
2G ve 3G ağlar, dünya genelinde sonlanmaya emin adımlarla ilerliyor. Bazı ülkelerde daha hızlı ilerleyen bu süreç, dünya çapında birçok kuruluş ve işletmeyi etkileyecek. Yeni 4G LTE ağlarını devreye alan ağ operatörleri ise, 2G ve 3G’nin sonuna dair önümüze bir takım tarihler getirmeye başladı. Ticari ve endüstriyel uygulamalarda 5G’nin yaygın biçimde kullanılmaya başlaması 5 ila 10 yıl alacağından, 2G/3G destekli ağlarımızı 5G çağında da desteklenmeye devam edeceğini bildiğimiz 4G LTE'ye nasıl geçireceğimizi düşünmenin şimdi tam zamanı.
Mobil operatörler odaklarını eski tip ağlardan uzaklaştırırken, 2G/3G kullanıcıları ise 4G’ye geçişi geciktirmeye devam ediyor. Ancak çoğu kablosuz donanım üreticisi yaklaşan sürecin farkında olduğundan, 2G/3G destekli modellerini üretimden kaldırıyor veya bu modellerde stoklu çalışmak istemiyor. Oysaki 2G ve 3G’nin kaldırılması, IoT uygulamalarında en sık tercih edilen teknolojiler olduğundan, birçok işletme için kayda değer bir geçiş sürecini gündeme getiriyor.
2G/3G ağlarını terk ediş her bölge, ağ veya operatör için aynı koşullara sahip, öngörülebilir bir süreç olmayacağından, birtakım zorlukları da beraberinde getirecek. Örneğin, 2G ağ bağlantısının Avrupa’da 3G’den de uzun ömürlü olması bekleniyor. Halbuki halihazırda ABD, Kanada ve Avustralya’da 2G desteğini sonlandırmış operatörler bulunuyor. Öte yandan 4G’nin hızla yayılması ve 5G’nin bazı ülkelerde kullanılmaya başlanmış olması, operatörlerin dikkatini çoktandır GSM ve UMTS’den, yeni teknolojiler için kullanılabilir frekanslar açmaya yöneltiyor.
4G, 2018'de Liderliği Ele Geçirdi, 2019'da Dünya Çapında Bağlantıların Yarısını Aşacak
Şekil 1: GSM bağlantılarının yüzde dağılımının yıllar içinde değişimi
Dünyada 2G ve 3G Kapanma Tarihleri
Aşağıda, dünyanın çeşitli bölgelerinde faaliyet gösteren kilit birtakım mobil operatörlerin öngörülen 2G/3G kapanış tarihleri bulunuyor. Bu tarihlerden sonra hizmet garantisi bulunmadığına dikkat etmek gerekiyor.
ABD Operatörlerinin 2G/3G Kapatma Tarihleri 
APAC Operatörlerinin 2G/3G Kapatma Tarihleri 
| Kanadalı Operatörlerin 2G/3G Kapatma Tarihleri 
Avustralya Operatörlerinin 2G/3G Kapatma Tarihleri 
|
Avrupa Operatörlerinin 2G/3G Kapatma Tarihleri
Türkiye'deki Durum
Ülkemizde 3G’ye geçiş 2009 yılında gerçekleşirken, daha yüksek hızlı internet erişimi ancak 2016’da, 4,5G şebekeleri ile mümkün oldu. GSMA (GSM Association) verilerine göre Türkiye’de SIM kart sayısı, nüfusun %90’ına tekabül ediyor. Türkiye’de 2019 itibariyle 74,8 milyon 3G/4G ağ bağlantısı bulunuyor.
2G/3G ağlarının kaldırılmasına dair son resmi açıklama ise, Nisan 2016’da 4,5G’nin (LTE Advanced) tanıtımında, o zamanki BTK Başkanı Ömer Fatih Sayan tarafından yapılmıştı. Sayan, 2G’nin 2026’da, 3G’nin ise 2029 yılında kaldırılacağını belirtmişti. 2G’nin gün batımı için Türkiye’deki operatörlere baktığımız zaman ise, 1998 yılında ihalesi yapılan ve 25 yıllık verilen 2G’nin imtiyaz sözleşmesinin Turkcell ve Vodafone için 2023 yılında, Avea ve Türk Telekom için ise 2026’da biteceğini görüyoruz.
Şekil 7. GSMA 2019 verilerine göre Türkiye’de 3G & 4G bağlantıları
2G ve 3G ağlarının kaldırılmasına dair yaygın bir görüş, bu durumun 4G ve 4,5G şebekelerine olumlu yansıyacağı yönünde. 2G’den boşalacak olan spektrum, birtakım yasal düzenlemelerin de yapılması durumunda 4G’nin genişletilmesi için kullanılabilecek. Bununla birlikte günümüzde şehirden kırsal kesimlere gidildiğinde veri erişiminin sıklıkla EDGE’e geçtiğini gözlemleyebiliyoruz. Bu da, geçiş sürecinde 4G kapsama alanının halen çok daha genişletilmesi gerektiğine işaret ediyor.
GSMA 2025 yılına kadar Türkiye’nin de 5G teknolojisine geçiş yapmış olacağını, bu süre zarfında 3G kullanımının biteceğini, 5G kullanım oranının ise %13’lere varacağını öngörüyor. GSMA’nın yakın zamanda yayınladığı “The Mobile Economy” raporuna göre 2019 yılının sonunda toplam 18 ülke 5G’ye geçmiş olacak. Aynı rapor, Türkiye’yi 2014-2017 yılları arasında GSM teknolojilerinde en büyük ilerlemeyi kaydeden ülkelerden biri olarak gösteriyor. Rapor, 2015’te 800 MHz spektrumun açılmasıyla operatörlerin 4G kapsama alanını 2017 yılına kadar nüfusun %90’ına ulaştırmış olduğunun altını çiziyor. 2600 MHz’nin kullanılabilir olmasıyla ise indirme
hızlarının üç yıl içinde üç katına çıktığını ifade ediyor.
2G/3G'nin Sonuna Hazırlık
Kapanış tarihlerinden itibaren, 2G ve 3G cihazlar artık ağa bağlanmayacak ve uygulamalarınızda iletişim kurmaya son verecek. Bu nedenle, çoğu işletme mevcut ticari faaliyetlerinde aksamaları önlemek için eski tip haberleşme donanımlarını nasıl yenileyeceğini düşünüyor.
2G/3G’nin sonuna hızla yaklaşıyoruz. 4G LTE tüm dünyada kullanılabilir durumdayken, şimdi cihazlarınızı yenileme planını yapmanızın tam zamanı. Peki bu planı en sağlıklı şekilde oluşturmanın yolları neler? “4 Adımdan 4G'ye” geçişinizi nasıl planlayabileceğinizi bu videomuzda izleyin:
4G’ye geçişe başlamak için uygulamalarınızı ve etkilenen cihazlarınızı değerlendirmeniz gerekecektir. Mevcut ve öngörülen kullanımınızı ve bunların LTE teknolojisinden nasıl etkilenebileceğini belirleyin. Yeni ağ teknolojileriyle çözmeniz gereken daha büyük iş fırsatlarını da göz önünde bulundurarak, aşağıdaki sorulara cevap verirken olabildiğince açık görüşlü olmaya çalışın.
Ağ Geçişinde Kullanılacak Teknolojiye Dair Göz Önünde Bulundurulması Gerekenler
Aşağıdaki temel iş ve teknoloji odaklı soruları analiz edelim:
Türkiye'deki Durum
Ülkemizde 3G’ye geçiş 2009 yılında gerçekleşirken, daha yüksek hızlı internet erişimi ancak 2016’da, 4,5G şebekeleri ile mümkün oldu. GSMA (GSM Association) verilerine göre Türkiye’de SIM kart sayısı, nüfusun %90’ına tekabül ediyor. Türkiye’de 2019 itibariyle 74,8 milyon 3G/4G ağ bağlantısı bulunuyor.
2G/3G ağlarının kaldırılmasına dair son resmi açıklama ise, Nisan 2016’da 4,5G’nin (LTE Advanced) tanıtımında, o zamanki BTK Başkanı Ömer Fatih Sayan tarafından yapılmıştı. Sayan, 2G’nin 2026’da, 3G’nin ise 2029 yılında kaldırılacağını belirtmişti. 2G’nin gün batımı için Türkiye’deki operatörlere baktığımız zaman ise, 1998 yılında ihalesi yapılan ve 25 yıllık verilen 2G’nin imtiyaz sözleşmesinin Turkcell ve Vodafone için 2023 yılında, Avea ve Türk Telekom için ise 2026’da biteceğini görüyoruz.
Şekil 7. GSMA 2019 verilerine göre Türkiye’de 3G & 4G bağlantıları
2G ve 3G ağlarının kaldırılmasına dair yaygın bir görüş, bu durumun 4G ve 4,5G şebekelerine olumlu yansıyacağı yönünde. 2G’den boşalacak olan spektrum, birtakım yasal düzenlemelerin de yapılması durumunda 4G’nin genişletilmesi için kullanılabilecek. Bununla birlikte günümüzde şehirden kırsal kesimlere gidildiğinde veri erişiminin sıklıkla EDGE’e geçtiğini gözlemleyebiliyoruz. Bu da, geçiş sürecinde 4G kapsama alanının halen çok daha genişletilmesi gerektiğine işaret ediyor.
GSMA 2025 yılına kadar Türkiye’nin de 5G teknolojisine geçiş yapmış olacağını, bu süre zarfında 3G kullanımının biteceğini, 5G kullanım oranının ise %13’lere varacağını öngörüyor. GSMA’nın yakın zamanda yayınladığı “The Mobile Economy” raporuna göre 2019 yılının sonunda toplam 18 ülke 5G’ye geçmiş olacak. Aynı rapor, Türkiye’yi 2014-2017 yılları arasında GSM teknolojilerinde en büyük ilerlemeyi kaydeden ülkelerden biri olarak gösteriyor. Rapor, 2015’te 800 MHz spektrumun açılmasıyla operatörlerin 4G kapsama alanını 2017 yılına kadar nüfusun %90’ına ulaştırmış olduğunun altını çiziyor. 2600 MHz’nin kullanılabilir olmasıyla ise indirme
hızlarının üç yıl içinde üç katına çıktığını ifade ediyor.
2G/3G'nin Sonuna Hazırlık
Kapanış tarihlerinden itibaren, 2G ve 3G cihazlar artık ağa bağlanmayacak ve uygulamalarınızda iletişim kurmaya son verecek. Bu nedenle, çoğu işletme mevcut ticari faaliyetlerinde aksamaları önlemek için eski tip haberleşme donanımlarını nasıl yenileyeceğini düşünüyor.
2G/3G’nin sonuna hızla yaklaşıyoruz. 4G LTE tüm dünyada kullanılabilir durumdayken, şimdi cihazlarınızı yenileme planını yapmanızın tam zamanı. Peki bu planı en sağlıklı şekilde oluşturmanın yolları neler? “4 Adımdan 4G'ye” geçişinizi nasıl planlayabileceğinizi bu videomuzda izleyin:
4G’ye geçişe başlamak için uygulamalarınızı ve etkilenen cihazlarınızı değerlendirmeniz gerekecektir. Mevcut ve öngörülen kullanımınızı ve bunların LTE teknolojisinden nasıl etkilenebileceğini belirleyin. Yeni ağ teknolojileriyle çözmeniz gereken daha büyük iş fırsatlarını da göz önünde bulundurarak, aşağıdaki sorulara cevap verirken olabildiğince açık görüşlü olmaya çalışın.
Ağ Geçişinde Kullanılacak Teknolojiye Dair Göz Önünde Bulundurulması Gerekenler
Aşağıdaki temel iş ve teknoloji odaklı soruları analiz edelim:
- Bant genişliği: Verilerin bölümler halinde mi zamana yayılarak düzenli biçimde mi aktarılması gerekiyor?
- Veri Planı: Verilere gerçek zamanlı olarak mı ihtiyacınız var, yoksa bir gecikme idare edilebilir mi? Hangi plan daha ekonomik?
- Bağlanabilirlik: İletişim bir tesis veya kampüste mi, bir şehirde mi yoksa bir ülke genelinde mi gerçekleşecek?
- 4G veya 5G: 4G’nin zaman içinde 5G’ye evrileceğini de göz önünde bulundurarak, 5G’yi beklemenin artı ve eksilerini tartın.
Ağ Geçişi için İş Planlamasında Göz Önünde Bulundurulması Gerekenler
4G ağlarına sorunsuz bir geçişe hazırlanmanıza yardımcı olması için, aşağıdaki hususları özel olarak düşünün:
- Aktif cihazlar: Sahada kaç tane 2G ve 3G cihazı aktif çalışıyor?
- Bütçeleme: Bu cihazları 4G’ye geçirmenin maliyeti ne olacak?
- Zaman Çizelgesi: 2G/3G'den 4G'ye geçiş ne kadar zaman alacak?
- Uygulama gereksinimleri: Uygulamamda bağlanabilirliğe dair ihtiyaçlarım neler?
4G Ağ Geçişi için Destek Hizmetleri
2G/3G ağlarındaki cihaz bağlantıları kesilmeden önce, IoT varlık verilerinizin iletilmeye devam ettiğinden emin olun. Günlük işler, doğru çözümün başarılı bir şekilde planlanması, tasarlanması ve uygulanmasıyla sorunsuz bir şekilde devam edebilir. Ekipleriniz bir ağ taşıma projesinin taleplerini karşılayacak donanıma sahip olmadığında, ekibinizi geçişin herhangi bir aşamasında destekleyebilecek bir çözüm sağlayıcıyla ortaklık kurmanın zamanı gelmiş olabilir.
Bu konuda size yardımcı olabilecek çözüm yelpazesinden biri, ABD menşeili üretici Digi’ye aittir. Digi’nin çözüm yelpazesi herhangi bir endüstriyel uygulama veya zorlu ortam için dayanıklı router’lar, geçişin daha iyi yönetilmesine yardımcı olacak yazılım araçları, profesyonel hizmetler ve teknik destek içerir. Digi’nin oluşturduğu “LTE Migration Service” ekibi, sadece geçiş stratejinizi planlamanıza yardım etmekle kalmaz, aynı zamanda kaynak ve ürün önerileri sunmak, hatta gerektiğinde LTE çözümünüzü devreye almak üzere kurulmuştur.
5G Ağları için Uzun Menzilli Planlama
2G ağlarının kaldırılmaya başlanması, 3G ağlarının kaldırılma tarihlerinin ise yakınlaşmasıyla, daha yeni teknolojilere geçiş stratejileri, ağ yöneticileri ve işletme sahipleri için hayati bir önem kazanmaya başlıyor. Uzun vadeli planlamada 5G’ye geçişi de hesaba katmak gerekir mi diye düşünüyor olabilirsiniz. Ancak henüz Türkiye’de kullanıma geçme tarihi belli olmayan 5G ağlarının yeterli altyapıya ulaşmasının zaman alacağını gözden kaçırmamak gerekiyor. 5G’ye bu sene geçiş yapacak 16 ülke için dahi ticari ve endüstriyel uygulamalarda 5G kullanımına daha yaklaşık 5 yıl var gibi görünüyor. Üstelik bu durum, birçok ülke için 2G/3G’nin kaldırılmasına rağmen geçerli olacak.
İyi haber şu ki, Türkiye’nin 4G’ye geçişte en başarılı ülkelerden biri konumuna gelmiş bulunuyor, Digi gibi sektörün lider üreticilerinin ise zamanı geldiğinde 5G’ye de sorunsuz geçiş yapabilecek kritik uygulamalar için ihtiyaç duyulan 4G donanımlarına ürün portföyünde geniş yer ayırıyor. GSL’nin tecrübeli ekibi ise, Digi gibi kaliteli markaların yanı sıra saha tecrübesi ve güçlü desteği ile, bu geçiş sürecini başarıyla tamamlamanıza yardımcı olmaya hazır.
2G/3G ağlarındaki cihaz bağlantıları kesilmeden önce, IoT varlık verilerinizin iletilmeye devam ettiğinden emin olun. Günlük işler, doğru çözümün başarılı bir şekilde planlanması, tasarlanması ve uygulanmasıyla sorunsuz bir şekilde devam edebilir. Ekipleriniz bir ağ taşıma projesinin taleplerini karşılayacak donanıma sahip olmadığında, ekibinizi geçişin herhangi bir aşamasında destekleyebilecek bir çözüm sağlayıcıyla ortaklık kurmanın zamanı gelmiş olabilir.
Bu konuda size yardımcı olabilecek çözüm yelpazesinden biri, ABD menşeili üretici Digi’ye aittir. Digi’nin çözüm yelpazesi herhangi bir endüstriyel uygulama veya zorlu ortam için dayanıklı router’lar, geçişin daha iyi yönetilmesine yardımcı olacak yazılım araçları, profesyonel hizmetler ve teknik destek içerir. Digi’nin oluşturduğu “LTE Migration Service” ekibi, sadece geçiş stratejinizi planlamanıza yardım etmekle kalmaz, aynı zamanda kaynak ve ürün önerileri sunmak, hatta gerektiğinde LTE çözümünüzü devreye almak üzere kurulmuştur.
5G Ağları için Uzun Menzilli Planlama
2G ağlarının kaldırılmaya başlanması, 3G ağlarının kaldırılma tarihlerinin ise yakınlaşmasıyla, daha yeni teknolojilere geçiş stratejileri, ağ yöneticileri ve işletme sahipleri için hayati bir önem kazanmaya başlıyor. Uzun vadeli planlamada 5G’ye geçişi de hesaba katmak gerekir mi diye düşünüyor olabilirsiniz. Ancak henüz Türkiye’de kullanıma geçme tarihi belli olmayan 5G ağlarının yeterli altyapıya ulaşmasının zaman alacağını gözden kaçırmamak gerekiyor. 5G’ye bu sene geçiş yapacak 16 ülke için dahi ticari ve endüstriyel uygulamalarda 5G kullanımına daha yaklaşık 5 yıl var gibi görünüyor. Üstelik bu durum, birçok ülke için 2G/3G’nin kaldırılmasına rağmen geçerli olacak.
İyi haber şu ki, Türkiye’nin 4G’ye geçişte en başarılı ülkelerden biri konumuna gelmiş bulunuyor, Digi gibi sektörün lider üreticilerinin ise zamanı geldiğinde 5G’ye de sorunsuz geçiş yapabilecek kritik uygulamalar için ihtiyaç duyulan 4G donanımlarına ürün portföyünde geniş yer ayırıyor. GSL’nin tecrübeli ekibi ise, Digi gibi kaliteli markaların yanı sıra saha tecrübesi ve güçlü desteği ile, bu geçiş sürecini başarıyla tamamlamanıza yardımcı olmaya hazır.
